СТЕЙБЛКОИНЛАР!

Дуниёнинг аксарият мамлакатларида барқарор валюта мавжуд эмас ва буни Венесуела мисолида гиперинфлация даражаси билан мамлакатнинг барқарор курснинг қанчалик мухумлигини сезиш мумкин. Ҳаттоки АҚШ доллари ва евро валюта курси ўзгаришларга, сотиб олиш кучи ва инфляцияни даражаси ўзгаришлар бўлиб туради.


Крипто активлар жуда ўзгарувчан бўлиб, бу уларни  спекулянтор жозибадор қилади ва кенг фойдаланиш учун амалга киритилмайди. Идеал крипто валюта харид қилиш кучи нуқтаи назаридан барқарор туриши ёки қимматбахо инфляцияни сақлаб туриши керак, бу эса ўз эгалари ўзларини сақлаб қолиши ўрнига ўз коинларини сарфлашга ундайди. Ушбу идеал крипто валютага стейблкоин дейилади. Энг оддий шаклда стейблкоин анъанавий крипто валютадир, лекин фиат валютасидан барқарор нархда бўлади.
"Стейблкоин" - крипто валюта тури бўлиб, нархи одатда барқарор активнинг қийматига боғлиқ, масалан, олтин ёки АҚШ доллари каби. Бу глобал валютадир, аммо у ҳар қандай марказий банк билан боғлиқ эмас ва паст волатилликка эга. Шунинг учун, бундай крипто валюта кундалик ҳаётда фойдаланиш мумкин бўлиб, масалан харидларни амалга ошириш учун. (Шерман Ли).
Стейблкоин стандарт валютанинг уч асосий функциясини бажаришга имкон беради:
- алмашинув воситаси (бартерсиз товар ва хизматларни сотиш имконияти);
- маблағларни тежаш воситаси (давлатни узоқ вақт сақлаб туриш имкониятини);
- ҳисоб бирлиги (товарлар ва хизматлар бозорининг қийматини аниқлаш ҳамда таққослаш имконияти).

Нима учун стейблкоинлар бунчалик мухим?

Ҳар қандай валютада валюта курсининг барқарорлиги жуда мухимдир. Савдо вақтида харидор ва сотувчининг барқарорлиги туфайли нархнинг кескин ўзгариши туфайли пул йўқотмайди. Криптосферага келсак, ўзгарувчанлик крипто-валюта протоколлари асосида талабномаларнинг кенг қўлланилишига тўсқинлик қилади.

"Яшаш имконияти, масалан, истеъмол кредитларини бериш ҳақидаги ариза каби, паст даражадаги волатилнийлик талаб қиладиган ҳар қандай тўсиқчиз дастур - бу Bitkoin va Efirium билан бўлганидек, кунлик 10-20% ўзгариб турадиган валюта билан таъминламайди. (Gregori Dee Prisco)
Мисол: суғурта хизматларини тақдим этиш учун марказсизлаштирилган ечим, марказлаштирилмаган прогнозлар ва тижорат воситаларини сотиш қийин, агар криптографик валюта курси қисқа вақт ичида сезиларли даражада ўзгариб турса, унда қийин. Шунинг учун, стейблкоинларни жорий этиш янги марказсишлаштирилган интернетни ривожлантириш ва рағбатлантириш учун катализатор бўлади.

BTC / USD нинг 60 кунлик ўзгарувчанлик жадвали 

Юқоридаги графиг сўнгги 60 куничида биткоин нархининг ўзгарувчанлигини кўрсатади. Бунда хар бир кун нархлар ўзгаришларининг ўртача қийматлари асосида қурилади. Сўнгги бир неча йил мобайнида ўзгарувчанлик аста-секин пасайиб кетган ва 2016 йил охирига келиб, бир кунлик нарх ўзгариши 1%га тенг эди. Амма, кейинчалик яна 7%дан ошиб бориб, бу эса хар куни кундалик фойдаланиш учун биткоин деярли фойдасиз бўлиб чиқади. Таққослайдиган бўлсак, олтиннинг бир кунлик ўзгарувчанлиги тахминан 1,2%ни ташкил этади ва йирик валюта айирбошлаш курслари кундузи 0,5-1%гача ўзгаради.
 Волатиллик крипто валютасни спекуляциялаш воситаси сифатида қўллашни рағбатлантиради. Агар активнинг қиймати ортиб бориши тахмин этилса, у кунлик ҳисоб - китобларда ишлатилмайди. Агар сиз келгуси бир неча ой ичида улар баҳосини кўпайишига ишончингиз комил бўлса, ҳар бир киши биткоин учун бир порция пицца сотиб олади. Агар крипто валюта нархи муайян даврда сезиларли даражада камайтирилса, эгалари дархол барча пулларни сарфлашни бошлайдилар ва  имкон қадар тезроқ бошқа бозор иштирокчиларига "иссиқ картошка" сифатида топширишга урунадилар. Шу сабабли, юқори волатиллик валюта алмашинуви ва капитални ьежаш воситаси сифатида хизмат қилишга имкон бермайди. Бундан ташқари, ўзгарувчанлик товарлар ва хизматларнинг нархларини аниқлашни қийинлаштирмоқда, бу валютани ҳисоб-китоб бирлиги сифатида фойдаланиш учун яроқсиз ҳолга келтиради.
Stabilukoyni qanday yaratiladi?

Стейблкоинлар қандай яратилади?

Биринчи стратегия фиат валютасини тақдим этишдир. Стейблкоин яратишнинг энг осон йўли Фаит валютани маълум миқдори бир қўллаб -қувватлаш бўлиб, 1 нисбатда ишлаб чиқарилган монет бўлади: бу валюта 1. Бу усул оддий ва ишончли бўлсада, у стейблкоин масалани ва уларнинг қайтишлари алмашиш имкониятини кафолатлаб, учинчи шахсга иштирокини талаб қилади. Сақлаш фаолиятини мониторинг қилиш ва мунтазам текширишлар ўтказиш керак. Албатта, фиат валюта ўрнига бошқа активларни, масалан олтин, кумуш, ёки нефтдан фойдаланиш мумкин.

Иккинчи стратегия крипто активларни таъминлашдир. Бу аввалгиси каби, лекин бунда анъанавий активлар ва бошқа крипто валюталар томонидан эмас, стейблкоинлар. Асосий крипто активларнинг ўзгарувчанлигини ҳисобга олсак, бу стейблкоинлар одатда захирада сақланади.ETHнинг қиймати 200 доллар бўлса, стейблкоин 100 доллар захирада сақлайди бу хавфсизликни сақлаш учун керак дегани. Шундай қилиб, агар асосий активнинг нархи 20 %га тушса ҳам, стейблкоин қиймати сақланиб қолади. Лекин, "қора йўналтирув" бўлган тақдирда, таъминлаш активга қадрсизланишдан (кутилмаган ҳодиса) стейблкоин ҳам ўз қийматини йўқотади ва уларнинг стейблкоинларда бир фарқ билан таъминланади, дея унинг эгалари ҳам кўпроқ йўқотишга учрашади. Шунинг учун баьзи мутахассислар бундай ёндашувга қарши бўлишади.

Учинчи стратегия стейблкоинлар хавфсизлиги. Бундай монетлар фақат маълум бир қийматни сақлаб қолишлари кутилмоқда. Бундай стейблкоинлар яратиш учун тез - тез эслаб ўтилган ёндашувлардан бири эмиссия акциялардан фойдаланиш ҳисобланади. Бундай ёндашув билан ошириш ёки таъминлаш стейблкоин ҳажмини камайтириш учун ўз алгоритмлари ақилли шартномалар ёрдамида асосланади.Бу марказий банклар фойдаланадиган, аммо марказсиз шаклда амалга ошириладиган пулни босиб чиқариш механизмига ўхшайди.

Стейблкоин турлари:

Стейблкоинларни яратиш билан боғлиқ бир қанча лойиҳалар мавжуд ва уларнинг ҳар бири ўзининг афзалликлари ва камчиликларига эга. Демак энг номдорлари билан танишамиз.

Tether стейблкоини нархи 1:1 нисбатда доллар курсига тенг - 1 1 USDT алмашинуви $ 1га тўғри келади. Роумингдаги ҳар бир USDT 1 доллар билан таъминланади ва у марказлашган бошқариладиган жамғарма ҳисоб варағида сақланади. Бироқ, баъзи одамлар Tether токенлари тўлиқ ҳимояланганлигига шубха қиладилар.
Плюс томони: оддий концепция
Минус томони: марказлаштирилган, ишончлигига шабха бўлади.

MakerDAO валютаси АҚШ доллари билан боғлиқ бўлиб, аммо ETH томонидан тўлиқ таъминланган, марказлашган автоном. Хар бир Dai 1 долларга тенг.Нархнинг барқарорлиги смарт контракт томонидан қўллаб-қувватланади.
Плюс томонлари: Фиат активлар билан таъминланмаган.
Минус томони: жуда мураккаб дастур.

Basekoin АҚШ доллари билан боғланган, унинг нархи 1 доллар, аммо бу ҳимояланмаган стейблкоин. Бу ерда монет чиқартиришни қисқартириш ва ошириш бўйича қарорлар консесус асосида қабул қилинади.
Плюс томони: Таъмирлашнинг хожати йўқ.
Минус томони: Ишончли протокол керак.
TrueUSD - 100% кафолатланган, АҚШга қарашли стейблкоинни яратишга уринилган. Лойиҳа Tetherga ўхшайди, лекин қонун билан ҳимояланган, шаффоф ва тасдиқланган. Биргаликда Cooley ва Arnold & Porter билан TrueCoin жамоаси ҳимояланган криптовалюта учун ҳуқуқий тизимни ишлаб чиқди.  Шунингдек, улар норматив-хуқуқий ва банк хизматлари бўйича васийлик ва мутахассислар тармоғини ривожлантиради.
Плюс томони: махфийликка эътибор кенг.
Минус: марказлашган.
Бошқа лойиҳалар: Stably, BitShares, Sweetbridge, Havven, Augmint, Fragments, Carbon, Kowala, X8X, Globcoin